نهمین همایش پیشرفت و توسعهي علمی کشور روز شنبه 23 بهمنماه 1400 توسط شورای انجمنهای علمی ایران و با حمایت دانشگاه خاتم در محل سالن کنفرانس دانشگاه با حضور آقای دکتر پیمان صالحی معاون محترم پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، آقای دکتر مجید قاسمی رئیس شورای انجمنهای علمی ایران و رياست محترم دانشگاه خاتم، آقای دکتر محمد جلالی دبیر کمیسیون انجمنهای علمی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و جمعی از مدیران و اعضای هیأت مدیره انجمنهای علمی ایران برگزار گرديد.
به نقل از روابط عمومی دانشگاه خاتم؛ این کنفرانس طی دو نشست تخصصی مجزا برگزار گرديد. محورهای اين نشست عبارت بودند از: «توسعهی شایستگیهای سرمایهی انسانی فناور» و «نوآوری و فناوریهای نوین».
اين نشست به صورت حضوری و مجازی برگزار گرديده و مدیران و اعضای انجمنهای علمی کشور نظیر انجمن ژنتیک ایران، جمعیت توسعهي علمی ایران، انجمن آموزش مهندسی ایران، انجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایران، انجمن تعالی کسبوکار ایران، انجمن مدیریت ایران، انجمن فرماندهی و کنترل ایران و ... در اين نشست حضور داشته و سخنرانی و طرح پیشنهادهای خود در خصوص موضوعات شایستهپروری، شایستهسالاری، عملگرایی، تحولات فناورانه در زیستبوم کارآفرینی، مدیریت استعدادها، نوآوری و خلاقیت در ارائهی خدمات و تحول دیجیتالی و کاربستهای آن در عرصهی مدیریت و اقتصاد را ارائه نمودند.
در سخنرانی افتتاحیه، آقای دکتر مجید قاسمی بيان داشتند "لازمهي تحول دیجیتالی در سازمان، ایجاد و ارتقای شایستگیها و مهارتهای دیجیتالی سرمایهی انسانی در ارتباط با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و رسانههای دیجیتالی است". همچنين در ادامه عنوان داشتند: "تحول دیجیتالی روی شانههای سرمایهی انسانی رقم خواهد خورد و برخلاف تصور رایج، نقش سرمایهی انسانی در فرایند حرکت به سمت دیجیتالیشدن سازمان از فناوری اطلاعات و ارتباطات و رسانههای دیجیتالی کماهمیتتر نیست؛ بنابراین لازمهی تحول دیجیتالی در سازمان، ایجاد و ارتقای شایستگیها و مهارتهای دیجیتالی سرمایهي انسانی در ارتباط با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و رسانههای دیجیتالی است که باید به عنوان الزام تحول دیجیتالی و اولویت مدیران ارشد سازمانها مطرح باشد. برای تحقق فرصتهای دیجیتالیسازی، سازمانها باید بدانند که مشاغل و مجموعهی مهارتهای مورد نیاز آنها در حال تغییر است و مهارتهای دیجیتالی از یک امر «اختیاری»، به تغییری «حیاتی» برای سازمانها تبدیل شدهاند".
آقاي دکتر قاسمی پس از اشاره به انواع مهارتهای دیجیتالی، مفهوم «شایستگی دیجیتالی» را بسیار گستردهتر از مفهوم "مهارتهای دیجیتالی" توصیف و آن را جزء مهمی از "شایستگیهای دیجیتالی" دانستند. ايشان استقرار نظاممند اشخاص دارایِ ارزش خاص برای سازمان در کنار رویکرد توسعهي داخلی به منظور ایجاد دانش و مهارت ویژهی سازمانی را از ارکان مهم مدیریت استعداد سازمان برشمرد و استعدادهای دیجیتالی را افرادی معرفی کردند که بدون توجه به شکل و ساختار سازمانی، با ایجاد ایده یا مشارکت و رهبری در فرایند خلق و توسعهي یک محصول دیجیتالی در فرایندهای دیجیتالیشدن و تحول دیجیتالی مشارکت دارند.
“مدیریت نادرست استعدادهای دیجیتالی هزینههای سنگینی برای سازمانها خواهد داشت چرا که این بخش، حوزهای سیال بوده و در سازمانهای تحت رقابت شدید، "عوامل انگیزشی”، برای جذب و نگهداشت استعدادهای دیجیتالی تأثیرگذار است.
از ديدگاه رياست محترم دانشگاه خاتم، باید برای راهبری فرهنگ، عملکرد جذب استعدادها، توسعهی استعدادها و حتی خروج استعدادها برنامه و آمادگی لازم را داشت و در ارتباط با جذب و انتخاب استعدادها دورههای کارآموزی اهمیت بیشتری از سایر دورهها در سازمان دارد چرا که در آنها باید فرهنگ دیجیتالیشدن بهخوبی منتقل شده تا در ذهن کارآموزان نهادینه شود.
دکتر محمد جلالی دبیر کمیسیون انجمنهای علمی ایران در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز بهعنوان سخنران دیگر، وظایف انجمنهای علمی را در حل مسائل مهم و راهبردی کشور بسیار کلیدی توصیف نموده و به اهمیت به رسمیت شناختن هویت مستقل انجمنهای علمی توسط دستگاههای اجرایی به عنوان مرجع علمی و کارشناسی به جای متخصصان و دانشمندان فعال در آن حوزه پرداخته و اعتلای انجمنها را در گرو نقشآفرینی عملی آنها در حل مشکلات واقعی و بهبود وضعیت کشور دانست و با اشاره به تلاشهای انجام شده در راستای برونسپاری برخی وظایف حاکمیتی به انجمنها، از موفقیت این رویکرد در سطوح اولیه خبر داد و در ادامه فرمودند: "مشکل ما برای ایفای نقش حقیقی انجمنها موضوع قوانین نیست؛ البته که خلاءهایی وجود دارد اما در بسیاری از کشورهای پیشرفته که انجمنها نقش فعالی در حل مسائل دارند، قوانین خاصی برای نحوهي فعالیت انجمنها وضع نشده است. استفاده از توان انجمنهای علمی میتواند یک نوآوری مهم و جدی باشد".
طی نشست دوم این رویداد رئیس محترم دانشگاه خاتم و شورای انجمنهای علمی ایران آقاي دكتر مجيد قاسمي، به موضوع اقتصاد دیجیتالی پرداخته و فرمودند "تحول دیجیتالی بیش از آنکه چالشی فناورانه برای سازمانها باشد، چالشی انسانی است و ویژگی اساسی اقتصاد دیجیتالی تأثیرگذاری بیش از پیش سرمایههای دانشی و فناوری میباشد.
ايشان با استناد به تعریف سال 2018 بانک جهانی از دیجیتالیسازی اقتصاد به معنی "بهرهبردن از فناوریهای دیجیتالی به منظور بازطراحی ابعاد مختلف اقتصاد از جمله فرایندهای تولیدی، دولتها، خانوار و جریانهای مالی"، توسعهي "سرزمین هوشمند پاد" توسط هولدینگ فناپ را در راستای ایجاد زیستبوم برای رسیدن به اقتصاد دیجیتالی لازم دانسته و تاكيد نمودند که کسبوکارها با استفاده از زیرساختهای لازم بايد حوزه فعالیت خود را گسترش داده و با حرکت بر بستر دیجیتالی، سطح رفاه و فرهنگ جامعه را ارتقا بخشند.
ايشان با اشاره به پارادایم دیجیتالیسازی عنوان داشتند که اقتصاد، بیشتر از ابعادی چون فرهنگ و سیاست تحت تأثیر این پارادایم قرار ميگيرد. وی اقتصاد دانشبنیان را که بر مبنای تولید، توزیع و کاربرد دانش تعریف شده است، ریشه اقتصاد دیجیتالی امروزی خوانده و افزودند: "در سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی کشور متناسب با شرایط زمان تدوین، بخشی متوجه اقتصاد دانشبنیان است اما اگر قرار بود امروز این سیاستها تدوین شود باید قسمت مهمی از آن به اقتصاد دیجیتالی اختصاص مییافت".
آقاي دکتر قاسمی با ذکر ویژگیهای لایههای مختلف اقتصاد دیجیتالی و مزایای آن نظیر ارزشآفرینی روشهای تولید، افزایش قابلیتهای سازمانی، سهولت و سرعت بهرهگیری از خدمات، ایجاد ساختار یکپارچه و تغییر رویکردهایِ هدفگذاریِ مشتریان، اقتصاد دیجیتالی را ایجاد ارتباط، ارائه و مبادله پیشنهادهایی تعریف کرد که برای مشتریان ایجاد ارزش میکند.
ايشان تأثیر دیجیتالیشدن بر اقتصاد را تابعی از ساختار اقتصاد ملی و سیاستهای اقتصادی نهادها و حکومتها عنوان کرد و با ذکر نمونههایی از روند حل تعارضها و ایجاد اجماع در نظریات اقتصادی از آدام اسمیت و کینز تا اسلاتسکی و لئونتیف عنوان داشت که به طور طبیعی بسیاری از تعاریف و سیاستهای اقتصادی در اقتصاد دیجیتالی مستعد تغییر و بازتعریف هستند.
رئیس دانشگاه خاتم با ذکر شاخصهای کلیدی مقایسهی اقتصاد دیجیتالی بینالمللی، از قول پروفسور والتر برنر عنوان داشتند که استفادهی تهاجمی از دادهها ضمن تغییر مدلهای کسبوکار و تسهیل ارائهي محصولات و خدمات تازه به ایجاد فرآیندهای نو، سودمندی بیشتر و فرهنگ مدیریتی جدید خواهد انجامید.
آقای دکتر قاسمی با ارائه آماری از اندازه و رشد اقتصاد دیجیتالی در اروپا و ایالات متحده، به بیان وضعیت قابل قبول ایران در شاخص رده سنی نفوذ دیجیتالیشدن در مقایسه با متوسط اروپا پرداخت و تدریس رشتههای جدید و منحصربهفردی مانند فناوریهای همگرا در دانشگاه خاتم و برگزاری دورههای مشترک این دانشگاه با دانشگاه سوربن فرانسه را از جمله اقداماتی توصیف کرد که به روند رشد اقتصاد دیجیتالی در کشور کمک شایانی خواهد نمود.
وی همچنین برای استفاده از ظرفیتهای دانشگاه خاتم در راستای تحول علوم پایه و کشف استعدادها با هدف حل مسائل روز جامعه اعلام آمادگی نمود.
آقای دکتر پیمان صالحی معاون پژوهشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، در مراسم اختتامیه این رویداد به توصيف نقش مؤثر سیاستگذاریهای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و فعالیت انجمنهای علمی در تولید علم و انتشار 75هزار مقاله توسط پژوهشگران ایرانی پرداخت.
وی هدف اصلی مراکز علمی را نه صرفاً تولید علم، بلکه تبدیل علم و نوآوری به محصول دانستند. همچنين ايشان به تأسیس 300 مرکز نوآوری، 220 مرکز رشد و 40 پارک فناوری در کشور حتی در کوچکترین شهرها اشاره کردند. همچنین جهت تمرکز زدایی مراکز تأمین مالی از پایتخت، از توسعه 60 صندوق نوآوری و شکوفایی برای شرکتها در شهرهای مختلف با حضور پررنگ بخش خصوصی نيز یاد کردند.
وی در سخنان خود تحقق توسعهی علمی را زمانی دانست که نوآوری به شکل اقتصاد در بیاید و به حل مسائل واقعی بیانجامد و عنوان داشت: "مردم یک منطقه باید وجود یا عدم وجود یک دانشگاه در نزدیکی شهر خود را عملاً حس کنند و این موضوع در خصوص انجمنهای علمی نیز صادق است.
باید سعی کنیم در انجمنهای علمی علاوه بر مسائل علمی، مسائل اقتصادی نیز موج بزند و ما در وزارت علوم باید بتوانیم به این ظرفیتی که انجمنهای علمی ایجاد میکنند تکیه کنیم". در پايان همچنين به نقش انجمنهای علمی در دیپلماسی علمی و حضور کشور در عرصههای بینالمللی پرداخته شده و از جانب وزارت علوم برای حمایت و پشتیبانی از انجمنهای صاحبکرسی در نهادهای علمی جهانی بهمنظور حفظ و ارتقای جایگاهشان اعلام آمادگی گرديد. بايد از تفرق كاست و با نگاه همگراییِ موضوعی به فعالیت پرداخت.
بیانیهی کنفرانس در پایان نشست توسط آقای دکتر ناصر پرتوی، رئیس انجمن حسابداری ایران قرائت گرديد.